شمیم معرفت پایگاه اطلاع رسانی حجه الاسلام و المسلمین عبدالعلی استیری
به گزارش روابط عمومی مصلی امام خمینی حسن آباد مراسم شب احیاء ازساعت ۱۰/۳۰آغاز وباقرائت آیاتی ازکلام الله مجید،نمازقضا،دعای مجیرودعای جوشن کبیر ادامه پیدا کرد وسخنرانی امام جمعه محترم حاج آقااستیری به همراه قرآن به سرگذاشتن پایان بخش این مراسم بود.
متن سخنرانی حضرت حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا استیری درشب بیست یکم ماه مبارک رمضان:
موضوع سخنرانی :مهجوریت قرآن
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال انسان را آفرید و او را به قوای بسیاری مجهز کرد”وَاللَّهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئًا وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ وَالأفْئِدَهَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ؛نحل/ ۷۸ وخدا شما را از شکم مادرانتان در حالی که چیزی نمی‌دانستید بیرون آورد و برای شما گوش و چشمها و دلها قرار داد، باشد که سپاسگزاری کنید.” و هدف این بود که انسان راه خود را به سوی سعادت دریابد.
برای اینکه انسان در مسیر تکامل دچار انحراف نشود او رااز درون به نیروی عقل و تفکر مجهز کرد و از بیرون با فرستادن پیامبران الهی زمینه را برای رشد و کمال او فراهم ساخت. پیامبران پی درپی آمدندتا اینکه نوبت به پیامبر آخرالزمان رسید. جامعه‌ای که نبی مکرم اسلام(ص) در آن مبعوث به رسالت شد، جامعه‌ای بود که از نظر فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بسیار فقیر بود و وضعیت اقتصادی مساعدی هم نداشت. تنها از حیث ادبیات و بلاغت سخن بود که عرب‌ها در آن روزگارتا حدودی توانا بودند. با آمدن قرآن، ادبای آن زمان، به برتری کلام قرآن بر تمام ادبیات آن دوره اعتراف کردند، اگرچه بسیاری از ایشان مفاهیم قرآن را نپذیرفتند.
پیامبر گرامی اسلام(ص) تا زمانی که در قید حیات بود به دو کارخیلی سفارش کرد. اولین سفارش پیامبر(ص) نسبت به حفظ قرآن و عمل به دستورات آن بود و در بیانی نورانی فرمود:” رسول خدا صلى الله علیه و آله :
إذَا التَبَسَت عَلَیکُمُ الفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فعَلَیکُم بِالقُرآنِ؛ فَإنَّهُ شافِعٌ مُشفَّعٌ وَماحِلٌ مُصَدَّقٌ؛کافی : ۲ / ۵۹۹
هرگاه فتنه ها و آشوبها چون پاره هاى شبِ تار، شما را فراگرفت، به قرآن روى آورید؛ زیرا قرآن، شفیعى است که شفاعتش پذیرفته است و گزارشگر بدیهاست که گفته اش مورد تصدیق است.
پس هنگامی که فتنه‌ها همچون پاره‌های شب تار و ظلمانی بر شما هجوم می‌آورند به قرآن پناه آورید، زیرا آن شفاعت کننده‌ای است که شفاعتش پذیرفته و شکایت کننده‌ای است که شکایتش پذیرفتنی است. هر کس آن را پیش روی خود قرار دهد او را به سوی بهشت رهنمون شود و هر کس آن را پشت سر اندازد و به آن اعتنایی نکند او را به سوی جهنم خواهد راند.
دومین سفارش پیامبر(ص) پیروی مردم از اهل بیت خودش به عنوان مفسران واقعی قرآن بود که در حدیث معروف ثقلین فرمود:”انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی وانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا”بحارالانوار، ج۳۵، ص۱۸۴
امام صادق –علیهالسلام- میفرماید:
«إنَّ القُرَانَ حَیٌّ لَمیَمُت وَ أنَّهُ یَجریِ کَمَا یَجریِ اللّیلُ وَ النَّهَارُ وَ کَمَا یَجریِ الشَّمسُ وَ القَمَرُ»(بحارالانوار،ج ۳۵، ص۶۴۷)
«قرآن کتاب زندهای است که مرگ و نیستی در آن راه نمییابد و مانند شب و روز و آفتاب و ماه ساری و جاری است.»
مهجوریت قرآن به معنای راه نیافتن تعالیم انسان‌ساز قرآن در زندگی مسلمانان است که رسول اکرم(ص) درسوره مبارکه فرقان شکایت خود را از امتش به خاطر به مهجوریت کشاندن قرآن به درگاه الهی عرضه می‌دارد. نخواندن قرآن، ترجیح غیر قرآن برقرآن، تدبر و اندیشه نکردن در قرآن و از همه مهمتر عمل نکردن به قرآن از مصادیق مهجوریت قرآن است.
در سوره مبارکه فرقان خداوند متعال از قول پیامبرش آیه‌ای را مطرح می‌کند که دلها را می‌لرزاند و به مردم مسلمان، در هر عصر و زمانی هشدار می‌دهد که ای مردم مبادا قرآن را متروک بگذارید و به دستورات آن عمل نکنید. خداوند متعال در این آیه از قول رسولش چنین میفرماید:”وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا؛ الفرقان/ ۳۰ و پیامبر خدا گفت پروردگارا قوم من این قرآن را رها کردند.”
چرا با این همه توجهی که به قرآن وجود دارد باز قرآن مهجور است؟ مگر نه اینکه در هر خانه ای چندین قرآن با خطها و ترجمه های گوناگون وجود دارد! شب قدر، قرآن به سر می‌گیریم و «بک یا الله» می گوییم! مسافر را هم از زیر قرآن رد می‌کنیم! آیاتش را هم به عنوان کاشی کاری و زینت در محراب‌ها و ضریح‌‌ها و حرم‌ها و مساجد می‌نویسیم! گاهی آیات مهم را نیز با خط خوش بالای معابر و مکان ها می زنیم! اما هنوز هم قرآن مهجور هست!
قرآن در بین ما حضور دارد و محبوب است؛ اما عملا مهجور است. مردم قرآن را تلاوت می کنند و تا اندازه‌ای با آن آشنا هستند، امّا بیشتر آن را برای ثواب می خوانند و این در فرهنگ عمومی ما رایج است؛ هرکس خارج از وقت اذان، صدای تلاوت قرآن را بشنود، تصور می کند کسی از دنیا رفته و برای او مراسم ختم گرفته اند! در حقیقت خیلی از مواقع، خواندن قرآن در نزد عموم یادآور مرگ است، چرا که وقتی مردم عزیزی از دست می‌دهند، با تدارک حجله و گذاشتن نوار قرآن از طریق بلندگو، حزن و اندوه خود را ابراز می دارند…
از حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم روایت شده است که : قَالَ: یَجیءُ یَوْمَ الْقِیَمَهِ ثَلَاثَهُ یَشْکُونَ: الْمُصْحَفُ وَالْمَسْجدُ وَالعِتْرَهُ.یَقُولُ الْمُصْحَفُ: یَا رَبِّ حَرَّقُونِی وَ مَزَّقُونِی ، وَ یَقُولُ الْمَسْجِدُ: یَا رَبِّ عَطُّلُونِی وَ ضَیَّعُونِی . وَ تَقُولُ الْعِتْرَهُ یَا رَبِّ قَتُلوُنَا وَ طَرَدُونَا وَ شَرَّدُونَا؛ فَأَجْثُو لِلرُّکْبَتَینِ فِی الْخُصُومَهِ، فَیَقُولُ اللَهَ عَزَّوَجَلَّ لِی : أَنَا أَوْلَی بِذَلِکَ مِنْکَ. [«وسائل الشّیعه » طبع امیر بهادر؛ ج ۱ ص ۳۰۴] «در روز قیامت سه گروه شکایت به پیشگاه خداوند متعال می آورند: قرآن و مسجد و عترت .
قرآن میگوید: ای پروردگار من ! مرا سوزانیدند و پاره پاره کردند. و مسجد میگوید: ای پروردگار من مرا معطّل و بدون عمل گذاردند و حقّ مرا ضایع کردند. و عترت میگوید: بار پروردگارا ما را کشتند و دور کردند و متفرّق نموده و فراری دادند؛ و در مقابل پروردگار در دعوای خصومت و دادخواهی به دو زانوی خود می نشینم ، پس خداوند عزّو جلّ به من میگوید: من خودم اولویّت دارم از شما دربار ٌ خصومت و دادخواهی نسبت به آنان .»
قرآن از چه مواردی در قیامت شکایت می کند؟
شاید شکایت قرآن به این مضمون باشد: خدایا! با این که دستور تلاوت قرآن آمده، (سوره مزّمل، ۲۰) ولى بسیارى از مسلمانان حتى نتوانستند از رو مرا بخوانند.
خدایا! بعضى که مرا مى خواندند، حقِ ّ تلاوتم را ادا نمى کردند، یعنى بدون طهارت و وضو و تدبّر به سراغم مى آمدند و یا در تلاوتم عجله مى کردند.
خدایا! بعضى آیات مرا مى خواندند و مى فهمیدند، ولى عمل نمى کردند.
خدایا! بعضى که عمل مى کردند، به دیگران نمى رساندند.
خدایا! بعضى در عمل به قرآن حتى از مخالفان قرآن هم عقب تر ماندند. چنانکه حضرت على (علیه َالسلام) در وصیت خود مى فرماید: مبادا دیگران در عمل به قرآن و استفاده از رهنمودهاى آن از شما مسلمانان جلو باشند.
خدایا! بعضى تنها به آیات عبادى و فردى عمل مى کردند و نسبت به هجرت و جهاد و ایثار و سیاست که در متن آیاتم بود، بى اعتنا بودند و به بعضى آیات ایمان مى آوردند و نسبت به بعضى آیات بى تفاوت بودند.
خدایا! بعضى به جاى این که در تفسیرم از مفسّران واقعى و پیامبر اکرم ( صلى الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم َالسلام) استمداد نمایند، از سلیقه هاى شخصى خود در تفسیر آیات کمک مى گرفتند.
خدایا! بعضى مرا وارونه معنا کردند و بعضى خوب مرا شناختند، ولى حقائق مرا نادیده گرفته و کتمان نمودند.( بقره، ۱۷۴)
خدایا! به جاى این که مرا براى دل هاى زنده بخوانند، (یوسف، ۲) بر مردگان خواندند.
خدایا! بعضى تنها به هنگام تفأّل، استخاره و سوگند به سراغم مى آمدند. سؤال اینجاست که
به سه موردازمصادیق مهجوریت قرآن اشاره میکنم:
۱-نخواندن قرآن
پیامبر گرامی اسلام و پیشوایان دین(ع) در روایات بسیاری مردم را به خواندن قرآن تشویق کرده‌اند و از مسلمانان خواسته‌اند که روزانه حداقل پنجاه آیه تلاوت کنند
۲-ترجیح غیر قرآن بر قرآن
با اینکه قرآن کریم برای تمام ابعاد زندگی برنامه دارد، ولی با کمال تاسف باید اذعان داشت که مسلمانان در گذشته و حال قرآن را رها کرده و به کتابهای دیگر روی آورده اند. جوامع اسلامی امروزه دربسیاری از زمینه‌ها از کشورهای غربی الگو برداری می‌کنند، در حالی که نسخه‌های کشورهای غربی به این دلیل که به وسیله انسان تدوین شده خالی از اشکال نیست، ولی آنچه قرآن ارائه می‌دهد به دلیل اینکه از جانب خداوند خالق و حکیم است در بردارنده سعادت و خوشبختی جوامع است. به عنوان نمونه در علوم تجربی مانند پزشکی و در علوم انسانی مانند روانشناسی و فلسفه و… بیشتر به کتب دانشمندان غرب بها داده می‌شود و این درحالی است که توجه به آیات قرآن می‌تواند مسلمانان را در تمام علوم و دانش‌ها پیشتاز جوامع قرار دهد.
نقل شده که هارون را طبیبی مسیحی بود، روزی این طبیب به علی بن حسین بن واقد گفت:”در کتاب شما(قرآن) از علم طب چیزی نیست، در حالی که علم دوتاست، علم پزشکی و علم ادیان، وی در جواب گفت: خداوند تمام علم پزشکی را در نصف آیه جمع کرده است “َکُلُوا وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا” اعراف/ ۳۱و پیامبر ما تمام علم پزشکی را در این جمله خلاصه کرده است: “المعده بیت کل داء و الحمیه راس کل دواء؛ معده خانه هر دردی است و پرهیز [کم خوری] اساس هر دارو و درمانی است”، طبیب گفت قرآن و پیامبر شما از علم پزشکی چیزی برای جالینوس باقی نگذاشته اند.
۳-عمل نکردن به قرآن
مراجعه به آیات قرآن و روایات نشان دهنده این امر است که ازما خواسته شده قرآن را یاد بگیریم، به دیگران آموزش دهیم و در آیاتش اندیشه کنیم. نبی مکرم اسلام(ص) در حدیث گرانبهایی که به روایت انس بن مالک نقل شده است فرمودند: “هر کس قرآن را بیاموزد و بداند و مصحف را درجایی بیاویزد و آن را تعهد نکند و در آن ننگرد، قرآن روز قیامت می‌آید و در وی بیاویزد و گوید: “خدایا این بنده، مرا مهجور کرده میان من و او حکم فرما.”الکشاف، ج۳، ص۲۷۷ رسول خدا(ص) همچنین در بیان نورانی دیگری میفرماید: “روز قیامت من نخستین وارد شونده بر خداوند عزیز و جبار هستم و کتابش و اهل بیتم و سپس امتم، آن گاه از ایشان (امتم) می‌پرسم که با کتاب خدا و اهل بیت من چه کردند.”
مراسم باذکرتوسل ومراسم قرآن به سربه پایان رسید.
